ખજૂર ખાવાનું યોગ્ય સમય જાણો, ખાલી પેટે કે દૂધ સાથે ખાવાના ધમાકેદાર ફાયદા
ભારતીય સંસ્કૃતિમાં ખજુર માત્ર મીઠી અને સ્વાદિષ્ટ વસ્તુ તરીકે જ નહીં પણ ઔષધિય ગુણોથી ભરપૂર અન્નરૂપે પણ ઓળખાય છે. ખજુર પોષક તત્વોથી ભરપૂર હોય છે અને તેને દૈનિક આહારમાં સામેલ કરવાથી અનેક આરોગ્યલાભ મળે છે. ખાસ કરીને શિયાળાની ઋતુમાં તો ખજુર ખૂબ ફાયદાકારક સાબિત થાય છે. ચાલો જોઈએ કે ખજુર ખાવાથી કેટલા અને કેટલાય પ્રકારના લાભ મળે છે:
તાકાત અને ઊર્જા વધારવામાં સહાયક
ખજુર પ્રાકૃતિક સાકર (ગ્લુકોઝ, ફ્રુક્ટોઝ અને સ્યુક્રોઝ)થી ભરેલું હોય છે. થાક લાગ્યા પછી માત્ર બે થી ત્રણ ખજુર ખાવાથી ત્વરિત ઊર્જા મળે છે. તેમાં રહેલા કાર્બોહાઇડ્રેટ્સ અને શુગર ત્વરિત ઊર્જાનો સ્રોત છે. આ કારણે મોટાભાગે રમતવીરો પણ ખજુરને નાસ્તા તરીકે પસંદ કરે છે.
પાચન તંત્ર સુધારવામાં સહાયક
ખજુરમાં ફાઇબરની ભરપૂર માત્રા હોય છે, જે પાચન ક્રિયાને દુરસ્ત રાખવામાં મદદ કરે છે. રોજિંદા ખાવા સાથે જો એકાદ ખજુર ખવાઈ, તો ગેસ, કબજિયાત અને અજીર્ણ જેવી સમસ્યાઓમાંથી છૂટકારો મળી શકે છે. ઉપરાંત ખજુરમાં રહેલા નેચરલ લ્યુબ્રિકેટિંગ તત્વો આંતરડાને નરમ અને સ્વસ્થ રાખે છે.
હાડકાં મજબૂત બનાવે
ખજુરમાં કૅલ્શિયમ, ફોસ્ફરસ અને મેગ્નેશિયમ જેવી ખનિજ તત્વો સારી માત્રામાં હોય છે. આ તત્વો હાડકાંને મજબૂતી આપે છે અને ઓસ્ટિઓપોરોસિસ જેવી બીમારીથી બચાવ કરે છે. વૃદ્ધાવસ્થામાં પણ જો નિયમિત ખજુર ખવાય, તો હાડકાં વધારે મજબૂત રહે છે.
હૃદય માટે ફાયદાકારક
ખજુર પોટેશિયમથી ભરેલું હોય છે, જે રક્તદાબ (Blood Pressure)ને નિયંત્રિત કરવામાં મદદરૂપ થાય છે. તે શરીરમાં ખરાબ કોલેસ્ટ્રોલ (LDL) ની માત્રા ઘટાડે છે અને thus હૃદયઘાત (Heart Attack) અને સ્ટ્રોક જેવી ગંભીર બીમારીઓની શક્યતા ઓછી થાય છે. જો દરરોજ 2-3 ખજુર ખવાય, તો હૃદય આરોગ્ય માટે ખૂબ લાભદાયી બની શકે છે.
ત્વચા અને વાળ માટે લાભદાયી
ખજુરમાં વિટામિન C અને ડી જેવા તત્વો હોય છે, જે ત્વચાને લવચીક અને યુવાન રાખવામાં મદદ કરે છે. તે ફ્રી રેડિકલ્સ સામે લડીને ત્વચાને દીપ્તિમાન બનાવે છે. તદુપરાંત ખજુર ખાવાથી વાળ મજબૂત થાય છે અને ઉઝરાટ ઓછી થાય છે.
રક્તહીનતા (એનિમિયા)માં ઉપયોગી
ખજુરમાં લોખંડ (Iron)ની સારી માત્રા હોય છે. જે લોકોમાં લોહીની કમી હોય છે અથવા હેમોગ્લોબિન નીચું હોય છે, એવા લોકોને ખજુર ખૂબ ફાયદાકારક છે. રોજ એક ગ્લાસ દૂધ સાથે 2-3 ખજુર ખાવાથી એનિમિયા ઓછી થાય છે અને શરીરમાં લોહીની માત્રા સારી રહે છે.
મગજ અને મેમરી માટે ફાયદાકારક
ખજુરમાં રહેલા વિટામિન B6, મેગ્નેશિયમ અને પોટેશિયમ મગજના સ્વાસ્થ્ય માટે ખૂબ ફાયદાકારક છે. તે મગજની તીવ્રતા વધારવામાં અને મેમરી શાર્પ બનાવવામાં સહાયક છે. ખાસ કરીને વિદ્યાર્થીઓ અને વડીલોએ ખજુરનો નિયમિત ઉપયોગ કરવો જોઇએ.
અન્ય મહત્વપૂર્ણ ફાયદા:
- ખજુરમાં પ્રાકૃતિક એન્ટી-ઓક્સિડન્ટ્સ હોય છે, જે શરીરમાંથી ઝેરી તત્ત્વોને બહાર કાઢવામાં મદદ કરે છે.
- તે શરદી અને ઉધરસમાં ગરમ દૂધ સાથે લીધા જાય તો રાહત આપે છે.
- ખજુર પ્રજનન ક્ષમતા (fertility) વધારવામાં પણ મદદરૂપ હોય છે.
- ખજુરમાં પ્રોટીન પણ હોય છે, જે શરીરના કોષોનું પુનર્નિમાણ કરે છે.
ખજુર ખાવાની રીતો:
- સવારે નાસ્તા પહેલા 2-3 ખજુર ખાવી.
- રાત્રે 2 ખજુર એક ગ્લાસ ગરમ દૂધમાં ભીંજવી અને સવારે ખાવાં.
- ખજુરને છીણીને સૂકી મીઠાઈ, લાડૂ કે શેકમાં ઉમેરવી.
નિષ્કર્ષ:
ખજુર એક સાદો દેખાવાવાળો પણ પોષક તત્વોથી ભરેલો એવી વસ્તુ છે જે દરેક વ્યક્તિએ પોતાના દૈનિક આહારમાં જરૂર સામેલ કરવી જોઇએ. ખજુર ખાવાથી શરીર મજબૂત બને છે, મન પ્રસન્ન રહે છે અને આરોગ્ય ચમકે છે. જો તમે અત્યારસુધી ખજુરને માત્ર મીઠાઈ માનતા હોવ તો હવે તેને તમારા આરોગ્યના સાથીદાર તરીકે પણ અવશ્ય માનશો.